به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران به نقل از خبرگزاری ایرنا، موضوع تیراندازی در مراسم عروسی و عزا در بین عشایر، نیازمند بررسی دقیق و جامع و واکاوی آسیب های اجتماعی آن و فرهنگ سازی از سوی متولیان و نهادهای ذیربط و دستگاه های امنیتی و قضایی است.

برنو، از روزگاران گذشته، در فرهنگ ایلی و عشایری همواره به عنوان نماد غیرت و هویت و ابزاری برای دفاع و ایجاد امنیت بوده اما گاه به دلیل استفاده نادرست، سبب خشم و نفرت و اندوه نیز شده است.

روایت های زیادی از اُنس و الفت مردان و زنان ایل با اسلحه (برنو) نقل شده و اسلحه آن قدر در نزد عشایر دارای ارزش است که از آن به عنوان ناموس خود یاد می کنند.

جنبه های مثبت آمیخته شدن اسلحه (برنو) با فرهنگ و آیین و رسوم عشایر یک روی سکه است و روی دیگر آن این است که تیراندازی در مراسم عروسی و عزا به عنوان یک سنت نادرست در برخی مناطق رواج دارد.

از سویی نمی توان به راحتی از این نماد غیرت و شجاعت که در فرهنگ عشایر نهادینه شده به گونه ای که برخی از مردان ایل حتی در هنگام خواب هم آن را بر بالین خود می گذارند، چشم پوشی کرد و از سوی دیگر نمی توان از خطرات و استفاده های نادرست از آن در مراسم عزا و عروسی که گاه منجر به کشته و یا مجروح شدن افراد می شود و خانواده ها را داغدار می کند، غفلت کرد.

بدعت تیراندازی در سوگواری ها در سال های اخیر

سنت نادرست تیراندازی در مراسم عروسی که از گذشته در بین عشایر کهگیلویه و بویراحمد رواج داشته، چند سالی است که با بدعت گذاری، به سوگواری ها و حتی کارناوال های تبلیغاتی نیز کشیده شده و چهره خشنی از این استان را نمایانده است.

نامش را سنت بگذاریم یا بدعت، فرقی نمی کند، آنچه سبب نگرانی مردم از این اقدام است این است که متاسفانه شمار زیادی از شهروندان در کهگیلویه و بویراحمد در شادترین لحظات زندگی خود شاهد جان باختن نزذیکان و دوستان و اقوام خود می شوند که تلخی آن تا سال ها در ذهن آنان باقی می ماند.

درست هنگامی که لباس های رنگارنگ محلی، با برق پولک ها، سوزن دوزی ها و همراهی موسیقی و رقص سنتی در اوج زیبایی و شادی جلوه می کند، ناگهان صدای رها شدن تیری از اسلحه همه چیز را خراب و گاه منجر به از دست رفتن جان افراد و اندوه خانواده ها می شود.

همین چندی پیش، در یک مراسم عروسی در شهرستان بهمئی هنگامی که هلهله شادی فضا را پر کرده بود، با رها شدن یک تیر، جوانی نقش بر زمین شد و فریاد و اندوه جای کل کشیدن و سرود خواندن را گرفت و نه تنها خانواده مقتول بلکه خانواده قاتل هم عزادار این حادثه تلخ و جبران ناپذیر شدند.

عروسی که شرکت کنندگان آن راهی پزشک قانونی می شوند

مدیرکل پزشک قانونی کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص می گوید: تیراندازی در محافل شماری از شهروندان استان را از جشن عروسی، راهی پزشک قانونی و سالن تشریح و کالبدشکافی کرده است.

کامروز امینی می افزاید: تجربه نشان می دهد گاهی افرادی که برای خاکسپاری به آرامستان می روند با رسم غلط تیراندازی، شاهد قربانی شدن شخص دیگری می شوند.

وی بیان می دارد: در میان جان باختگان تیراندازی در محافل غم و شادی در کهگیلویه و بویراحمد، افراد مختلفی از پیر و جوان و زن و مرد و کودک دیده می شوند.

دادستان عمومی و انقلاب کهگیلویه و بویراحمد نیز می گوید: در پرونده‌های تیراندازی در دادسراهای استان، گاه می بینیم افراد در یک لحظه غفلت مرتکب اشتباه و عامل قتل می شوند و این اقدام به تیراندازی در مجالس عروسی و یا عزا، چهره ای خشن از استان به نمایش می گذارد.
 
سنت تیراندازی از کجا آمده است؟

یکی از ریش سفیدان کهگیلویه و بویراحمد می گوید: سنت تیراندازی در گذشته، بیشتر برای اطلاع رسانی و پیش از آغاز عروسی انجام می شده اما امروزه به دلیل توسعه زیرساخت های ارتباطی دیگر نیازی به تیراندازی در این محافل نیست.

نوربخش مرادی افزود: یکی دیگر از دلایل رواج تیراندازی در گذشته، ابراز شادی بود که در زمان حاضر با تنوع تجهیزات در ابراز شادی، دیگر ضرورتی به این اقدام نیست.

وی با اشاره به نقش ریش سفیدان در فرهنگ سازی در بین مردم کهگیلویه و بویراحمد گفت: بزرگان طوایف برای برچیده شدن این آیین غلط باید فرهنگ سازی کنند.

تیراندازی در مراسم ختم یک بدعت جدید

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: سنت تیراندازی در مراسم عروسی در کهگیلویه و بویراحمد وجود داشته اما تیراندازی در مراسم ختم یک بدعت است.

حسنی افزود: تیراندازی در محافل ترحیم و سوگواری نه سودی برای فرد درگذشته دارد و نه می تواند کمکی به آرامش بازماندگان کند اما می تواند هزینه های جانی و روانی برای شهروندان ایجاد کند.

وی افزود: رسم غلط تیراندازی در محافل نیازمند آسیب شناسی و شناسایی اهداف افرادی است که به این کار اقدام می کنند که به نظر می رسد بیشتر برای خودنمایی و قدرت نمایی انجام می دهند.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: نیاز است رسانه ها با مشارکت دستگاه های متولی برای فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به منظور برچیده شدن رسم غلط تیراندازی در آیین های شادی و عزا تلاش کنند.

حسنی افزود: همچنین نیروهای امنیتی باید این افراد را شناسایی و به دستگاه قضایی معرفی کنند تا آگاهی بخشی و برخورد قضایی با آنان صورت گیرد.

وی اظهار کرد: نخبگان، فعالان فرهنگی و چهره های سرشناس اجتماعی و ریش سفیدان می توانند نقش اثرگذاری در فرهنگ سازی برای کنار گذاشتن این رسم نادرست داشته باشند.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد یادآور شد: بیشتر افرادی که تیراندازی می کنند مجوز حمل سلاح دارند اما مجوز تیراندازی در جمع و یا شهر را ندارند.

حسنی خاطرنشان کرد: راه اندازی شعبه ویژه تیراندازی در دادگستری استان و باطل شدن مجوز سلاح متخلفان از برنامه های مسئولان استان برای برچیدن این فرهنگ غلط است.

پیامدهای تیراندازی در محافل کهگیلویه و بویراحمد

یک دانش آموخته مقطع دکترای جامعه شناسی در کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه آیین غلط تیراندازی در محافل مختلف پیامدهای جبران ناپذیر زیادی به دنبال داشته، ابراز کرد: کشته شدن چند شهروند در سال های اخیر به هنگام تیراندازی افزون بر اهمیت از دست رفتن جان آنان پیامدهای زیانبار دیگری نیز برای جامعه داشته است.

هدایت عظیمی فر خاطرنشان کرد: ماندن خاطره تلخ از یک حادثه ناگوار در ذهن حاضران در مجلس، به ویژه عروس و داماد، از اثرات روانی مهم این حوادث است.

عظیمی فر عنوان کرد: عروس و دامادی که با صرف هزینه های هنگفت در تدارک شبی خاطره انگیز برای آغاز زندگی مشترک هستند با یک بی احتیاطی، غمبارترین لحظه زندگی خود را تجربه می کنند.

وی ادامه دادد: عذاب وجدان برای میزبان جشن که اگر چنین آیینی برگزار نمی شد جانی از دست نمی رفت از دیگر پیامدهای این اقدام ناپسند است.

عظیمی فر با اشاره به رواج افکار خرافی در برخی از مناطق، گفت: شگون نداشتن عروس یا داماد برای خانواده که ریشه اختلاف و چه بسا طلاق زوج هاست، از دیگر پیامدهای اجتماعی این اقدام است.

تشکیل کارگروه اجتماعی پیشگیری اقدام عملی

مدیرکل امور اجتماعی استانداری کهگیلویه و بویراحمد نیز با اشاره به اینکه تیراندازی در محافل یک آسیب اجتماعی محسوب می شود، گفت: کارگروه اجتماعی پیشگیری از تیراندازی های نامتعارف در استان تشکیل شده است.

مسعود نوری با ذکر اینکه تیراندازی در محافل یک اقدام آسیبزا است، از امامان جماعات شهرستان ها خواست تا برای برچیده شدن این فرهنگ نادرست، آگاهی بخشی و فرهنگ سازی کنند.

هنر ابزاری برای کمک به برچیدن سنت علط تیراندازی

رئیس حوزه هنری کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: برای برچیدن سنت غلط تیراندازی، زبان هنر ابزار مناسبی است که می توان با اجرای نمایش های خیابانی در این زمینه کار فرهنگی انجام داد.

محمدشریف اسلامی با اشاره به اینکه زبان هنر یکی از کارآمدترین ابزارها برای فرهنگ سازی است، گفت: برنامه ریزی برای استفاده از هنر برای برچیدن رسم غلط تیراندازی در مراسم عروسی و عزا در دستور کار قرار دارد.